Paja Jovanović – najznačajniji srpski slikar svetskog renomea
🕑 3 min čitanja
Sadržaj
sakrij
Paja Jovanović spada u grupu najznačajnijih srpskih slikara. Mnogi ga smatraju i najvećim srpskim slikarom svih vremena. Veoma mlad dostigao je svetsku popularnost, a sa samo 29 godina postao je član Srpske kraljevske akademije (SANU današnji).
Detinjstvo i školovanje
Paja Jovanović rođen je Vršcu, 16. juna 1859. godine. Kao mlad pokazao je veliko interesovanje za crtanje i slikanje, te je njegov talenat došao do izražaja. Njegovi prvi radovi bili su podstaknuti crkvenim slikama, a talenat je primećen. Počele su da mu pristižu porudžbine, što mu je omogućilo da kasnije studira u Beču. Najpre je završio gimnaziju, a 1877. godine upisuje akademiju u Beču i to u klasi slikara Kristijana Gripenkerla.
Posle 3 godine završio je studija, ali je nastavio da učenje istorijskog slikarstva kod istoimenog profesora. Istovremeno je učio slikarstvo sa orijentalnim motivima. U to vreme nastalo je njegovo prvo delo “Ranjeni Crnogorac”, kojim je osvojio drugo mesto, što mu je omogućilo da dobije stipendiju za nastavak školovanja. Upornošću je dostigao savršenstvo i bio je jedan od najboljih studenata.
Karijera
Paja Jovanović započeo je svoj uspon, pošto je sklopio ugovor sa engleskom galerijom “Frenč”, te je počeo da slika za njih. Tematika njegovih slika trebalo je da bude inspirisana životom naroda na ovim prostorima. Često je putovao kako bi što bolje razumeo kako ljudi žive.
Osim tih putovanja, često je putovao i u ostale delove sveta, poput Maroka i Egipta. Inspiraciju je crpeo iz putovanja. Glavni motiv bio mu je da što verodostojnije prenese atmosferu naroda njihov život. Težio je savršenstvu. Paja Jovanović je sa samo 24 godine počeo je svoju internacionalnu karijeru i često boravio po svetskim metroplama, poput Beča, Pariza, Milana i Londona. Izuzetno je bio cenjen među aristokratijom.
Slika Paje Jovanovića “Bashi-bazouks Before a Gateway” (Bašibozuci pred beg) našla se u ponudi na aukcije kuće Sadebi 2018. Prema cenama iz kataloga, bila je među najskupljima, a početna cena kretala se do 170.000 evra.
Zlatnu medalju za svoju sliku “Borba petlova” dobio je 1898. godine u Beču. Nekoliko godina ranije, 1895. godine, Paja Jovanović okrenuo se slikanju istorijskih kompozicija. Od patrijarha Georgija Branković dobio je porudžbinu naslika kompoziciju “Seoba Srba”.
Tokom ovog perioda nastala su i druga njegova poznata dela, kao što su “Takovski ustanak”, naručio Milan Obrenović, “Bitka u Teutoburškoj šumi”, “Krunisanje cara Dušana”, sliku koju je izložio u Parizu na svetskoj izložbi i osvojio zlatnu medalju 1900. godine. Postoji više verzija slike, a najveća se čuva u Narodnom muzeju.
Za potrebe ove slike, Paja Jovanović obišao je manastir Žiču i Gračanicu, skupljao je autentične materijale, kako bi se što detaljnije upoznao sa životom cara Dušana. Po završetku izložbe, francuska vlada odlučila je da mu dodeli titulu Officer d’academie, najvrednije odlikovanje za umetnike tog vremena. U Beogradu slika je izložena 1904. godine, a tada je Nadežda Petrović zapisala sledeće:
„Paja Jovanović svojom pesničkom dušom pravog umetnika, nadahnut narodnom poezijom, dade nam u slici to narodno blago, našu narodnu poeziju“.
Njegova slava i popularnost bila je priznata širom sveta. Posle 1905. godine, počinje da slika portrete. U SAD je naslikao portret Mihajla Pupina, potom su nastali portreti Franje Josifa, Sofije Dunđerski, gospođe Kaufman, Milutina Milankovića i kraljice Marije.
Za vreme Prvog svetskog rata bio je u Beču, ali nije slikao, jer ga je motrlia austrougarska policija zbog porekla. S druge strane, Drugi svetski rat proveo je u Beogradu, gde je ostao i nekoliko godina po završetku.
Paja Jovanović vratio se u Beč 1950. godine, a tu je i preminuo 1957. Svoju imovinu ostavio je Muzeju grada Beograda. Neke od njegovih slika mogu se videti u Muzeju Paje Jovanovića koji se nalazi u ulici Kralja Milana. Paja Jovanović nesumnjivo je jedan od največih slikara u istoriji Srbije. Za mnoge najveći ikada, osoba svetske karijere koja je ostavila pravo blago u amanet Srbiji.
Foto: Wikipedia / Wikimedia commons
Izvor: https://www.biografija.org/slikarstvo/paja-jovanovic/
Author
Povezane vesti
Komentariši objavu
Trenutno nema komentara na ovu temu.
0